زیست‌شناسی بابالاترین ضریب به عنوان اصلی‌ترین درس گروه آزمایشی‌علوم تجربی برای داوطلبان این گروه، به خصوص آنهایی که متقاضی رشته‌های پر‌طرفدار هستند، اهمیت ویژه‌ای دارد. اگر داوطلبی در درس زیست‌شناسی، ده درصد از شما عقببیفتد و در هر کدام از درس‌های اختصاصی‌های دیگر، پنج تا شش درصد جلو باشد، به طورکلی از شما عقب می‌افتد. شواهد نشان می‌دهد که فقط درصد کمی از دانش‌آموزان، تست‌هایزیست‌شناسی را بالای پنجاه درصد می‌زنند. علت این موضوع در کم مطالعه کردن این درسنیست، بلکه یکی از مشکلات بزرگی که داوطلبان دارند، چگونه مطالعه کردن درس زیست‌شنات. در این مقاله سعی می‌کنیم تا شما را با نحوه صحیح مطالعه و تست‌زنی بهتر دراین درس آشنا کنیم. مانند همه دروس کنکور، برای نتیجه‌گیری بهتر در درس زیست‌شناسینیز رعایت سه مرحله مطالعه اولیه، مرور و تست‌زنی، بسیار مهم است.
الف- مطالعه اولیه
قبل از هر چیز باید به خاطرداشته باشید که مهم‌ترین منبع مطالعه زیست‌شناسی برای کنکور، کتاب درسی است. اگرزیست‌شناسی را یک درس صرفاً حفظ شدنی (مثل حفظ کردن یک شماره تلفن یا شعر) می‌پندارید،باید نگرشتان را درباره این درس عوض کنید؛ پس به حفظ کردن طوطی‌وار مطالب زیست‌شناسینپردازید. باید روشی را برای مطالعه به کار ببرید که در یادگیری عمیق و مفهومیزیست‌شناسی، مؤثر باشد.
با توجه به تغییرات کتاب‌های زیست‌شناسی،در مقایسه با سال‌های گذشته، دیگر نمی‌توان به کتاب زیست‌شناسی پایه خاصی اهمیتبیشتری داد؛ چرا که اولاً مطالب کتاب‌های زیست‌شناسی، بسیار به هم پیوسته است وبرای یادگیری مطالب، لازم است که تمام کتاب‌های زیست‌شناسی را به دقت مطالعه کرد،و دوم اینکه، بر خلاف سال‌های گذشته، دیگر سهم پایه خاصی در پرسش‌های آزمونسراسری، بیشتر از پایه دیگر نیست و می‌توان گفت که تقریباً تعداد پرسش‌های برابریاز هر سه پایه مطرح میشود؛ پس بدون توجه به بودجه‌بندی سؤالات برای فصل‌هایمختلف، کتاب‌های هر سه پایه را به صورت موازی (همراه با هم) مطالعه کنید و اهمیتیکسانی برای تمام فصول هر سه پایه قایل شوید. تاکید ما بر این موضوع، به آن خاطراست که طبق آمار سال‌های گذشته، نمی‌توان هیچ فصلی از دروس زیست‌شناسی را فاقداهمیت یا کم‌اهمیت‌تر از بقیه دانست.
شیوه پیشنهادی ما برای مطالعه زیست‌شناسی،این است که ابتدا مطلب را به صورت اجمالی و گذرا (پاراگراف اول و آخر، تیترها،شکل‌ها و) بخوانید تا ایده کلی آن را به‌دست بیاورید. در مرحله بعد باید درمدت زمانی که در برنامه‌ریزی خود برای این درس در نظر گرفته‌اید، به طور دقیق و خطبه خط، نکات آن را مطالعه کنید. توجه به اَشکال و قیدها، ارتباط بین فصول و کتبمختلف، و جمع‌بندی نکات جانوران از کتب مختلف دبیرستان، بسیار مهم است. در اینمرحله، زیر نکات مهم و کلیدی را خط بکشید و نکات مهم را حاشیه‌نویسی کنید. پس ازانجام این کار، تمام فصول دروس زیست‌شناسی سه پایه را با توجه به ارتباط موضوعی آنهاتحت عنوان‌های جدید دسته‌بندی کنید. انجام این کار باعث می شود تا در مرورهایبعدی، در مدت زمان کمتر، مطالب مرتبط بیشتری را به خاطر بسپرید و به سرعت آن رافرا بگیرید. پس از مطالعه دقیق، حتماً از متن کتاب سؤال و تست طرح کنید. به خاطرداشته باشید که مقایسه‌ای خواندن و شباهت‌ها و تفاوت‌ها را جدول‌بندی کردن، درآزمون‌های سراسری سال‌های اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته است؛ پس پرداختن بهاین کار را هم در شیوه مطالعه خود در این درس، مورد توجه قرار دهید.
پیشنهاد ما این است که مطالعه زیست‌شناسیرا در برنامه درسی روزانه خود بگنجانید؛ البته این موضوع به میزان اطلاعات وآمادگی شما در این درس بستگی دارد. به هر حال سعی کنید که در هر نوبت مطالعه ایندرس، حتماً موارد زیر را رعایت کنید:
1- در هر روز، حتماً بخشی از زمانمطالعه را به زیست‌شناسی اختصاص بدهید ( حداقل دو ساعت)؛
2- هر ساعت از مطالعه زیست‌شناسی راتنها به یک عنوان اختصاص بدهید؛
3- هر ساعت از مطالعه مختص یک عنوانرا به چند بخش تقسیم کنید: قسمت اول را به مرور مطالب ساعت مطالعه قبل اختصاصدهید. در قسمت دوم، مطالب مربوط به عنوان همین ساعت مطالعه را بخوانید. چند دقیقهاستراحت کنید، و در قسمت آخر، تست‌های مربوط به همین بخش را پاسخ دهید.
در هنگام مطالعه این درس، حتماً بهنکات زیر توجه داشته باشید:
1- زیست‌شناسی، یکدرس حفظ کردنی نیست، بلکه درسی کاملاً مفهومی است که استفاده از ابزار هوش درپاسخگویی به سؤالات و درک مفاهیم آن، اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. استفاده از ابزارهوش، به خصوص برای دانش‌آموز در حل تست‌های این درس، کارآیی بسیار بالایی دارد.تسلّط کامل بر مطالب این درس، نیازمند آموزش خوب، تکرار مداوم و تست زدن فراواناست تا بتواند شخص را با چالش‌هایی که طراح سؤال برای او گذاشته است آشنا کند و ازآن به خوبی عبور دهد.
2- می‌دانید که درزیست‌شناسی، قوانین ثابت و قاطعی، مثل درس ریاضی وجود ندارد؛ اما موارد استثناییفراوان هستند؛ پس کلماتی مثل برخی»، بعضی»، بسیاری»، اغلب»، گاهی» و . رادر کتاب‌های درسی مشخص کنید و مفاهیم برآمده از آنها را به خاطر بسپارید.
3- تصاویر در زیست‌شناسی،به فهم بهتر مطالب درسی کمک زیادی می‌کنند و هر ساله به طور مستقیم، از خودِتصویر، یا به طور غیر مستقیم از مفاهیم آنها، سؤال طرح میشود؛ پس زیر‌نویس آنها ونامگذاری بخش‌های مختلف شکل‌ها را به دقت مطالعه کنید.
4- به همان اندازهکه مطالب مطرح شده در بخش‌های "بیشتر بدانید" ارزشی در طرح سؤال ندارند،مطالعه و درک مفاهیم بخش‌های "فعالیت" و " آزمون" در کتبدرسی، خیلی مهم هستند و در چند سال گذشته، سؤالاتی از آنها مطرح شده است.
5- اسامی جاندارانمختلف (مثل گیاهان، جانوران، قارچ‌ها، آغازیان و باکتری‌ها) را یاد بگیرید وخصوصیات ویژه آنها را در کنارشان یادداشت کنید. در این موارد باید کمی زحمت بکشیدو از کتاب‌های سه سال زیست‌شناسی، تمام مطالبی را که در مورد آن جاندارنوشته شده است، پیدا کنید.
6- نامدانشمندان مختلف و نتیجه پژوهش‌های آنها را یاد بگیرید. همچنین موارد کشف شده ازسوی آنها یا جاندار مورد مطالعه آنها را به درستی یاد بگیرید.
7- برخی از مفاهیمو مطالب در زیست‌شناسی، به قدری اهمیت دارند که طرح سؤال از آنها، همه ساله تکرارمی‌شود؛ پس در یادگیری مواردی مثل: دودمانه‌ها، چرخه زندگی قارچ‌ها، هورمون‌هایگیاهی، انواع مختلف حواس جانوران، آزمایش‌های دی هیبریدی یا مقایسه ویژگی‌هایپروکاریوتها با یوکاریوتها و نیز بازدانگان با نهاندانگان یا انواع بافت‌هایگیاهی و جانوری، چرخه ضربان قلب و . دقت داشته باشید.
8- با توجهبه گسترده بودن مسایل ژنتیک، مطالعه این موضوع، نیاز به دقت قابل توجهی در درکابتدایی مسایل مطرح شده و مفاهیم آن دارد.
9- فعالیت‌هاو آزمایش‌های کتاب مهم هستند؛ پس به راحتی از آنها صرف نظر نکنید؛ بلکه اینموضوعات را دقیقاً مطالعه کنید.
رشتۀ خود را دوست ندارم؛ چه کنم؟
دوران کوتاه باقی مانده تا کنکور؛ با اهمیت و طلایی
راهکارهایی برای آمادگی بیشتر در امتحانات آخر سال: امتحانات نهایی را جدی بگیرید !
مطالعه ,زیست‌شناسی ,درس ,زیست‌شناسی، ,پس ,مطالب ,را به ,در این ,زیست‌شناسی را ,که در ,این درس ,خاطر داشته باشید
درباره این سایت